Milliyet.com.tr/ Hazine ve Maliye Bakanlığı kira gelirini beyan etmeyenlere yönelik sıkı takip başlattı. Geçtiğimiz aylarda kiracılara tebligatlar gönderilerek olası kira vergisine ilişkin bazı bilgiler toplanmaya başlanmıştı. Ev sahipleri için kira geliri beyanname süreci 1 Mart’ta başlamıştı. Sürecin sonlanmasına sayılı gün kaldı.
1 NİSAN’A KADAR BEYANNAME VERİLMEZSE NE OLUR?
Evini kiraya veren ev sahiplerinin 1 Nisan tarihine kadar beyanname vermeleri gerekiyor. Peki ilgili süre içerisinde kira gelirini beyan etmeyenlerin durumu ne olacak?
‘İSTİSNA KAPSAMINDA DEĞİLSE VERGİ ÖDENMELİ’
Konuyla ilgili tüm merak edilenleri Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, milliyet.com.tr’ye anlattı. Özelmacıklı konuşmasında şu ifadeleri kullandı: “2023 yılına ilişkin yıllık gelir vergisinin beyanı ve ilk taksitlerinin ödenmesi için son tarih 1 Nisan. Bu çerçevede gayrimenkullerden kira geliri olanların eğer istisna kapsamında değillerse vergi ödemeleri gerekiyor.
Sadece mesken kira geliri elde edenler için tahsil ettikleri kira geliri için 2023 yılı istisna tutarı 21 bin TL olarak belirlendi. Kira geliri 21 bin TL’yi aşıyorsa beyanname verilmesi gerekiyor, aşmıyorsa beyanname verilmesi gerekmiyor.
‘KİRA GELİRİNİ DAHA AZ GÖSTERENLER İSTİSNADAN YARARLANAMAZ’
Bu çerçevede kişiler eğer beyannameyi vermezlerse, konuttan elde ettikleri kira gelirini süresinde beyan etmez, elde ettiği gelirden daha azını beyan ederse 2023 yılı için belirlenen 21 bin TL’lik istisna tutarından yararlanamıyorlar.
VERGİNİN 1 KATI KADAR CEZA!
Yaptırım sadece istisnadan yararlanamamak değil. Aynı zamanda beyan edilmeyen veya eksik beyan edilen gelir vergisi tutarı için verginin 1 katı tutarında vergi cezası kesiliyor ve gecikme cezası uygulanıyor.
1 NİSAN’DAN SONRA BEYANNAME VERMEK İSTENİRSE NE OLUR?
Diyelim ki kişi 1 Nisan’da kira beyanını vermedi, 1 Nisan’dan sonra vermek istedi. Bu durumda idare tarafından tespit edilmeden kendisi kira gelirini beyan ederse 21 bin TL olan istisnadan yararlanabiliyor. İdare tarafından tespit edilirse ve kira beyanı vermediği ortaya çıkarsa istisnadan faydalanamaz.
Diyelim ki kira beyanını vermediniz o zaman bu konu takdir komisyonuna sevk edilir ve vergi dairesi tarafından hesaplama yapılır. Daha sonra kayba uğratılan verginin 1 katı kadar ceza kesiliyor. Ödenecek vergi diyelim ki 100 TL ise buna 100 TL vergi ilavesi yapılmış oluyor.
BEYANNAME NASIL VERİLİYOR?
Kira gelir beyannamesi vermek oldukça basit. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın hazır beyan sistemine e-Devlet üzerinden erişilebiliyor. Bununla ilgili dijital vergi dairesi sayfasından kişiler kendi e-Devlet’i ile giriş yapabiliyor. Yasal yoldan gelen kiralar sistemde otomatik olarak gözüküyor. Daha önceden beyannamesi verilen taşınmazlarınız varsa onların da listesi gözüküyor. Kişiler elde ettikleri kira gelirini sisteme yazıyorlar.
KİRANIN RESMİ YOLLARLA YATIRILMAMASI DURUMUNDA BİR CEZA VAR MI?
Özellikle ev sahiplerinin kiracılara banka ödemelerinde ‘kira seçeneği’ ile ödeme yapılmaması istenebiliyor. ‘Diğer’ seçeneği ile yatırın diyenler var. Burada ev sahipleri ve kiracıların bir yükümlülüğü var. Konutlardan örnek vereceksek aylık 500 TL ve üzeri kiralamalarda mutlaka bu tutarların resmi yollarla yatırılması lazım. İş yerlerinde ise miktar sınırlaması olmadan resmi yollarla yatırılması lazım.
Resmi yolla ödeme nedir? Banka ve benzeri finans kurumları, posta idareleri üzerinden paranın yatırılması lazım. Bu kuruluşlar üzerinden yatırılmazsa o zaman bu zorunluluklara uymayanlara her işlem için Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 355’inci maddesi kapsamınca o yıl için belirlenen miktardan az olmamakla birlikte işleme konu tutarın yüzde 5’i üzerinde özel usulsüzlük cezası kesilebiliyor.
Devletin bunu bulması çok zor değil. Kişilerin zaten tapu kayıtları devlet kontrolünde, nüfus ve vatandaşlık işleri genel müdürlüğünde kimin ikametgahı nerede? Bunlar entegre bir vaziyette. Aslında devlet kimin nerede oturduğunu, nerede oturmadığını gerek adres kayıt sistemi gerekse Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nden tespit edebiliyor.
Devletin en önemli geliri vergilerdir. Bu vergilerin zamanla doğru bir şekilde ödenmesidir. Bunun için de beyanların vatandaşlar tarafından doğru ve etkin yapılması önemlidir.”